Skip to content

Latest commit

 

History

History
107 lines (72 loc) · 5.83 KB

zetelverdeling-GR.md

File metadata and controls

107 lines (72 loc) · 5.83 KB

Zetelverdeling en aanwijzing kandidaten bij gemeenteraadsverkiezingen

In dit document staat beschreven hoe de zetelverdeling en de aanwijzing van gekozen kandidaten werkt bij gemeenteraadsverkiezingen.

Verschillen in proces o.b.v. aantal raadszetels

Op drie punten zijn er verschillen in het proces op basis van het aantal raadszetels waar de verkiezing over gaat:

  • A. Zetelverdeling: 3. toedelen restzetels (>= 19 vs < 19 raadszetels)
  • B. Aanwijzing gekozen kandidaten: 1. vaststellen voorkeursdrempel (>= 19 vs < 19 raadszetels)
  • B. Aanwijzing gekozen kandidaten: 3. rangschikking lijsten (>=13 vs < 13 raadszetels)

Op alle overige punten is het proces gelijk.

A. zetelverdeling

Het resultaat van delingen is een breuk, niet een decimaal.

1. Vaststelling van het totale aantal uitgebrachte stemmen en berekening van de kiesdeler (art P 5)

  • Het totale aantal uitgebrachte stemmen is de som van de stemtotalen van alle lijsten (dus niet blanco of ongeldige stemmen).
  • Kiesdeler = som van de stemtotalen van alle lijsten / aantal te verdelen zetels

2. Toedeling van zetels op basis van het behalen van de kiesdeler (eerste toedeling) (art P 6)

  • Aantal zetels = floor(stemtotaal lijst / kiesdeler)

3. Toedeling van restzetels

  • Bij >= 19 raadszetels (art P 7): stelsel van grootste gemiddelden
  • Bij < 19 raadszetels (art P 8): eerst stelsel van grootste overschotten, dan stelsel van grootste gemiddelden
    • Stelsel van grootste gemiddelden wordt als nodig twee keer toegepast: eerste keer maximaal één restzetel per lijst, tweede keer vervalt die beperking

Stelsel grootste overschotten

  • Selecteer alle lijsten met >= 75% van de kiesdeler aan stemmen
  • Overschot = stemtotaal van lijst - (kiesdeler * aantal zetels van de lijst)
  • Ken restzetels toe o.b.v. overschotten van hoog naar laag, dus maximaal één zetel per partij
  • Bij gelijke overschotten van lijsten en minder restzetels dan lijsten met gelijk overschot: loting in zitting CSB

Stelsel grootste gemiddelden

  • Selecteer alle lijsten (inc. lijsten zonder zetels)
  • Gemiddelde = stemtotaal van lijst / (aantal reeds toegekende zetels + 1)
    • Gemiddelde is hier het gemiddeld aantal stemmen per toegewezen zetel
    • Voor het berekenen van dit gemiddelde wordt het aantal zetels van een lijst genomen inc. de eventueel toegewezen restzetel
  • Ken de eerste restzetel toe aan de lijst met het hoogste gemiddelde
  • Herbereken het gemiddelde van de lijst die de restzetel kreeg (dus + 2 i.p.v. + 1)
  • Ken alle volgende restzetels op dezelfde wijze toe
  • Een lijst kan dus meerdere restzetels toegekend krijgen
    • Bij >= 19 zetels altijd (er is maar één ronde)
    • Bij < 19 zetels niet in de eerste ronde, wel in een tweede ronde als er nog restzetels te verdelen zijn
  • Bij gelijke gemiddelden van lijsten en minder restzetels dan lijsten met gelijk gemiddelde: loting in de zitting van het CSB

4. Wijziging van de zetelverdeling indien een lijst de volstrekte meerderheid van stemmen behaalt (art P 9)

  • Als een lijst wel volstrekte meerderheid aan stemmen heeft, maar niet volstrekte meerderheid aan zetels, dan een extra zetel
  • Een volstrekte meerderheid van stemmen en zetels wordt berekend als 50% + 1 (bij even totaal) of 50% + ½ (bij oneven totaal)
    • N.B. de formele beschrijving vermeldt alleen 50% + 1, die moet nog aangepast worden
  • De zetel wordt afgenomen van de lijst waaraan de laatste restzetel is toegekend
    • Als twee of meer lijsten voor hetzelfde gemiddelde of overschot de laatste restzetels hebben gekregen, dan wordt in de zitting van het CSB door loting bepaald welke van die partijen een zetel af moet geven
    • Sectie 2.4.6 van "Determination of the Election Results" toont aan dat de laatste restzetel nooit van de partij met volstrekte meerderheid aan stemmen kan komen

5. Wijziging van de zetelverdeling in geval van uitputting van lijsten (art P 10)

Als in één van bovenstaande stappen meer zetels aan een lijst toegewezen moeten worden dan er kandidaten zijn, dan worden die zetels aan overige partijen toegewezen conform de stap in het proces, en blijft de uitgeputte lijst verder buiten beschouwing voor de zetelverdeling.

B. Aanwijzing van de gekozen kandidaten - 19 of meer zetels

Overleden kandidaten worden buiten beschouwing gelaten. (art P19a)

1. Aanwijzing van met voorkeurstemmen gekozen kandidaten (art P 15 en P 16)

  • Stel voorkeursdrempel vast
    • >= 19 raadszetels: 25% van kiesdeler
    • < 19 raadszetels: 50% van kiesdeler
  • Selecteer kandidaten die voorkeursdrempel gehaald hebben
  • Ken zetels toe op volgorde van aantal behaalde stemmen (tot aantal behaalde zetels van de lijst)
  • Bij gelijke aantallen stemmen maar minder zetels: loting in zitting CSB

2. Aanwijzing van de overige gekozen kandidaten (art P 17)

  • Resterende zetels toegekend o.b.v. volgorde in de lijst

3. Rangschikking van de kandidaten op de kandidatenlijsten (art P 19)

  • Met het oog op het vervullen van vacatures: volgorde lijst wijzigen o.b.v. voorkeurstemmen
  • Lijsten die in aanmerking komen voor rangschikking:
    • >= 13 raadszetels: lijsten met minstens één zetel
    • < 13 raadszetels: alle lijsten
    • EN minstens één kandidaat heeft meer stemmen dan voorkeursdrempel
  • Rangschikking
    • Eerst kandidaten die met voorkeurstemmen zijn gekozen, in volgorde waarin zetels toegewezen
    • Daarna kandidaten met stemmen hoger dan voorkeursdrempel maar geen zetel, in volgorde van aantal stemmen
    • Daarna overige kandidaten, in volgorde van lijst

Referenties